نمای سنگی، شکوه و زیبایی خاصی به ساختمان‌ها می‌بخشد، اما این زیبایی می‌تواند به یک تهدید جدی تبدیل شود. تصور کنید سنگی از نمای یک ساختمان بلند سقوط کند؛ این اتفاق نه تنها خسارات مالی هنگفتی به بار می‌آورد، بلکه می‌تواند جان عابران و ساکنین را نیز به خطر بیندازد. متأسفانه، ریزش سنگ نما به یک مشکل رایج تبدیل شده است. اما چرا این اتفاق می‌افتد؟ دلیل اصلی ریزش سنگ نما چیست و چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد؟
در این مقاله جامع، به بررسی عمیق دلایل ریزش سنگ نما می‌پردازیم، علائم هشداردهنده آن را به شما معرفی می‌کنیم و بهترین و مدرن‌ترین راه‌های پیشگیری و مقاوم‌سازی نما را، از جمله استفاده از خدمات تخصصی کاردر ارتفاع با روش دسترسی با طناب به شما آموزش می‌دهیم. اگر نگران ایمنی و دوام نمای ساختمان خود هستید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
آیا نمای ساختمان شما هم نیاز به ایمن سازی دارد؟
تماس بگیریدریزش سنگ نما یک شبه اتفاق نمی‌افتد، بلکه نتیجه‌ی مجموعه‌ای از عوامل است که به مرور زمان دست به دست هم داده و اتصالات سنگ به دیوار را ضعیف می‌کنند. درک این دلایل، اولین قدم برای پیشگیری است.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که دلیل اصلی ریزش سنگ نما در ساختمان‌های مسکونی ایران، به روش نصب آن بازمی‌گردد. استفاده از روش سنتی چسباندن سنگ با ملات سیمان (دوغاب)، بدون در نظر گرفتن اصول مهندسی مدرن، بزرگترین متهم این ماجراست. برخی از مهم‌ترین خطاهای اجرایی عبارتند از:
یکی از مهم‌ترین عواملی که در استحکام و دوام اتصال سنگ نما به سازه تأثیر دارد، استفاده از مواد افزودنی مخصوص افزایش چسبندگی ملات یا بتن است. در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی، به دلیل عدم آگاهی یا صرفه‌جویی در هزینه، از این مواد استفاده نمی‌شود و نتیجه آن، ضعف در چسبندگی و افزایش احتمال جدا شدن سنگ‌ها در طول زمان است.
مهم‌ترین افزودنی‌های موثر بر چسبندگی عبارتند از:
چرا استفاده از این مواد حیاتی است؟
در شرایط اقلیمی ایران که شامل تغییرات شدید دما، تابش مستقیم آفتاب، باران و یخ‌زدگی است، ملات سیمانی ساده نمی‌تواند دوام و چسبندگی طولانی‌مدت را تضمین کند. استفاده نکردن از افزودنی‌های تقویتی، باعث شکنندگی ملات، ایجاد حفره، جذب آب و نهایتاً کاهش شدید چسبندگی بین سنگ و سازه می‌شود.
آب و رطوبت، به آرامی اما به طور پیوسته، ساختار نما را تخریب می‌کنند. این فرآیند به شکل‌های مختلفی رخ می‌دهد:
انتخاب سنگ نامناسب یا استفاده از مصالح بی‌کیفیت می‌تواند عمر نما را به شدت کاهش دهد.
خوشبختانه، نمای ساختمان قبل از ریزش کامل، علائمی از خود بروز می‌دهد. شناخت این نشانه‌ها می‌تواند به شما کمک کند تا به موقع اقدام کرده و از حوادث ناگوار جلوگیری کنید.
هرگونه ترکی، حتی اگر بسیار نازک باشد، می‌تواند یک زنگ خطر جدی باشد. این ترک‌ها نه تنها نشان‌دهنده وجود تنش در نما هستند، بلکه راهی برای نفوذ آب و تسریع فرآیند تخریب باز می‌کنند. ترک‌های افقی معمولاً خطرناک‌تر از ترک‌های عمودی هستند.
اگر با دست به سنگ ضربه زدید و صدای پوکی شنیدید (مانند صدای طبل)(یا صدای تیز)، این به معنای آن است که سنگ از ملات پشتی خود جدا شده و هر لحظه امکان سقوط آن وجود دارد. گاهی این جداشدگی با چشم نیز قابل مشاهده است و به نظر می‌رسد نما “شکم” داده است ویا از حالت عادی خودش خارج شده است. این یکی از آخرین و جدی‌ترین هشدارهای قبل از ریزش است.
حال که با دلایل و علائم خطر آشنا شدیم، به سراغ راهکارهای عملی برای پیشگیری و ترمیم می‌رویم. بهترین رویکرد، ترکیبی از روش‌های پیشگیرانه در حین ساخت و روش‌های ترمیمی برای ساختمان‌های موجود است.
برای ساختمان‌هایی که نمای آن‌ها اجرا شده و در معرض خطر ریزش قرار دارد، بهترین، ایمن‌ترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین راهکار، استحکام‌بخشی مکانیکی با استفاده از پیچ و رولپلاک است. در این روش، نیازی به نصب داربست‌های گران‌قیمت و زمان‌بر نیست. متخصصان کار در ارتفاع(راپل) (Rope Access Technicians) با استفاده از طناب‌های صنعتی از بالای ساختمان فرود آمده و کار را با دقت و سرعت بالا انجام می‌دهند.
مراحل کار به این صورت است:
این روش نه تنها سنگ‌های لق را محکم می‌کند، بلکه از ریزش سنگ‌های سالم در آینده نیز جلوگیری می‌نماید. خدمات کار در ارتفاع با روش دسترسی با طناب به دلیل حذف هزینه داربست، سرعت بالا و عدم ایجاد مزاحمت برای ساکنین، به انتخاب اول برای ترمیم نمای ساختمان‌های مسکونی تبدیل شده است.
همانطور که گفته شد، رطوبت دشمن اصلی نماست. پس از محکم‌سازی سنگ‌ها با پیچ و رولپلاک، با توجه به انتخاب شما مرحله بعدی آب‌بندی کامل نما است. این کار با استفاده از مواد نانویی شفاف یا درزبندی اتصالات با چسب‌های پلی‌یورتان و یا بتونه های نانو انجام می‌شود. این اقدام از نفوذ مجدد آب به پشت نما جلوگیری کرده و عمر آن را چندین برابر می‌کند.
برای ساختمان‌های در حال ساخت، بهترین راه پیشگیری، استفاده از روش‌های نوین نصب است. نصب اسکوپ سنگ یک روش ساده اما مؤثر است. در این روش، شیارهایی در پشت یا کناره‌های سنگ ایجاد شده و گیره‌های فلزی (از جنس استیل ضدزنگ یا گالوانیزه) درون این شیارها قرار می‌گیرند. این گیره‌ها سپس با سیم به دیوار پشتی متصل شده و همراه با دوغاب‌ریزی، یک اتصال مکانیکی و شیمیایی بسیار محکم ایجاد می‌کنند که عملاً امکان جدا شدن سنگ به صورت یک تکه را کاهش می‌دهد.
دلیل اصلی ریزش سنگ نما در ساختمان‌های مسکونی ایران ترکیبی از نصب غیراستاندارد، نفوذ رطوبت و بی‌توجهی به علائم هشداردهنده است. این مشکل نه تنها به زیبایی و ارزش ملک شما آسیب می‌زند، بلکه می‌تواند به یک فاجعه انسانی منجر شود.
به یاد داشته باشید که پیشگیری همیشه بهتر و ارزان‌تر از درمان است. اگر در حال ساخت هستید، بر استفاده از روش‌های نصب مدرن مانند اسکوپ سنگ اصرار ورزید. و اگر در ساختمانی قدیمی‌تر ساکن هستید، نمای خود را به طور منظم بازرسی کنید و در صورت مشاهده هرگونه ترک یا جداشدگی، فوراً با متخصصان ایمن سازی نما با طناب (راپل) تماس بگیرید. با یک اقدام به موقع، می‌توانید آرامش و ایمنی را برای خود و دیگران به ارمغان بیاورید.
